Հնչյունաբանություն

ՀՆՉՅՈՒՆԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆ

Հնչյուն և տառ

1. Գրի՛ր բառեր, որոնց մեջ է հնչյունն արտահայտվի է տառով`

ա) բառասկզբում,

Էկրան, էջ, էջանշան, էշ, էներգիա

բ) բառամիջում,

Մանրէաբան,առէջ, լայնէկրան, վայրէջք, էլեկրաէներգիա

գ) բառավերջում:

Մանրէ, որևէ, երբևէ, ինչևէ

2.Գրի՛ր բառեր, որոնց մեջ է հնչյունն արտահայտվի ե տառով`

ա) բառասկզբում-եմ, ես, եք, ենք, են, եք

բ) բառամիջում-գերի-գեր-մենք

գ) բառավերջում- երբևիցե, բազե, ափսե

3. Գրի՛ր հինգական բառ, որոնց մեջ о հնչյունն սարտահայտվի օ տառով`

ա) բառասկզբում-օր, օդափոխիչ, օրացույց, օդ, օդանավակայան

բ) բառամիջում-տնօրեն, օրեցօր, միջօրե, երկարօրյա, կեսօր

5.Գրի՛ր բառեր, որոնց մեջ о հնչյունն արտահայտվի ո տառով`

ա) բառասկզբում-ով, ովքեր

բ) բառամիջում-հոգի, նզովք, ոսկոռ

գ) բառավերջում-ձկնորս, արջորս

4․Տրված շարքից կազմիր հականիշների զույգեր։
Նզովք, երբեք, օրհնություն, միշտ, ընդարձակ, համր, փութկոտ, վտիտ, սեղմ, մարմնեղ, խոպան, պարպել, արգավանդ, լիցքավորել, ծանրաշարժ, դյուրին, խոսուն, խրթին։

Նզովք-օրհնություն

Երբեք-միշտ

Համր-խոսուն

Փութկոտ-ծանրաշարժ

Վտիտ-մարմնեղ

Սեղմ-ընդարձակ

Խոպան-արգավանդ

Պարպել-լիցքավորել

Դյուրին-խրթին

5․Բառարանի օգնությամբ գրիր տրված բառերի բացատրությունը:
Տրտմել-թախծել                         ,                

վաղորդյան-առավոտյան շատ շուտ

մեղանչել-հանցանք գործել

մաքառել-պայքարել

անտունի-ժողովրդական երգի մի տեսակ

դրվատել-գովել

երկնչել-վախենալ
6․Համապատասխանեցրու դարձվածքները տրված բացատրություններին:
Գլուխը լցնել                                  չարաճճի

թևերը փռել                                   խիստ վախենալ

աստծու կրակ                               պաշտպանել

արյունը ջուր դառնալ                  դրդել մի արարքի

առաջին ջութակ                           գլխավոր դեմք  

Գլուխը լցնել-դրդել մի արարքի

թևերը փռել-պաշտպանել

աստծու կրակ-չարաճճի

արյունը ջուր դառնալ-խիստ վախենալ

առաջին ջութակ-գլխավոր դեմք  

7. Փորձիր բացատրել, թե ինչո՛ւ տրված բառերը և-ով չեն գրվում:

ա) Եվա, Եվգինե, Եվրոպա, Եվրասիա, Եվդոկիա:

Որովհետև և տառը չունի մեծատառ։

բ) եվրոպացի, համաեվրոպական, արևմտաեվրոպական, եվդոկիացի:

8. Ուշադրությո՛ւն դարձրու տրված բառերի կազմությանն ու ուղղագրությանը և օրինաչափությունը բացատրի՛ր:

Ա. Ոսկեվառ, գինեվաճառ, գերեվարել, ոսկեվազ, հոգեվարք, կարեվեր (ծանր, կարի վերք ստացած, խոցված):

Բ. Ոսկևորել, գոտևորել, ուղևոր, ուղևորվել, սերկևիլ, հևիհև:

9. Բաց թողնված տառերը լրացրո՛ւ:

Մեռյալ ծովի ջուրն այնքան աղի է, որ այնտեղ ոչ մի կենդանի  էակ չի կարող ապրել: Արևմտյան Ասիայի տոթակեզ  կլիմայի պատճառով անըդհատ շատ ջուր է գոլորշիանամ ծովի մակերևույթից, իսկ լուծվա. աղերը մնում են ծովում ու մեծացնում ջրի աղությունը: Ծովում խորանալուն զուգընթաց` աղիությունը աճում է: Աղերը Մեռյալ ծովի քառորդ մասն են կազմում, նրա մեջ աղերի ընդհանուր քանակը քառասուն միլիոն տոննա է:

10.Բաց թողնված տառերը լրացրո՛ւ: 

Ամերիկյան մի ակումբում, որտեղ երաժշտությունն անդադար որոտում է, կարելի   է անդորր գտնել: Ավտոմատի մեջ տասը ցենտ են գցում, և այն երեք րոպեով անջատվում է: Տասը ցենտը քիչ չէ, բայց ինչքա՜ն հաճելի է  թվում այն անդորրը, որի համար անձամբ կանխիկ վճարել ես: Հազար ինը հարյուր հիսունինը  թվին ամերիկյան ռադիոն մի անսովոր հաղորդում տվեց: Ունկնդիրների ուշադրությանը ներկայացրին մի լուր` աղմուկի դեմ պայքարող կազմակերպություն ստեղծելու մասին, ու ընդհուպ մինչև տասնհինգ րոպեանոց հաղորդման վերջը տևող լռություն: